Bir uçağın hızının, havada ses dalgalarının yayılma hızını aşması “ses duvarını aşmak” olarak tanımlanıyor. Bu noktada uçak etrafında şok dalgaları oluşuyor. Süpersonik hıza ulaşan bir avcı uçağının sesi, yerdeki gözlemciler tarafından ancak şok dalgası ulaştığında duyulabiliyor.
YENİ NESİL SÜPERSONİK UÇAKLAR
Geçmişte süpersonik ticari uçuşların en bilinen örneği, 1976-2003 yılları arasında British Airways ve Air France tarafından işletilen Concorde oldu. Mach 2 hızına ulaşabilen Concorde, Londra-New York arasını üc saat gibi bir sürede tamamlayarak döneminin en hızlı yolcu uçağı unvanını taşıyordu. Ancak yüksek yakıt tüketimi, üretim maliyetleri ve 2000 yılında yaşanan ölümcül kazanın ardından Concorde, havacılık tarihindeki yerini aldı.
SÜPERSONİK UÇUŞUN ZORLUKLARI
Sesten hızlı uçuşların ticari havacılıkta yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerden biri “sonik patlama” olarak adlandırılan gürültü. ABD, bu nedenle 1970’lerde kara üzerinde süpersonik uçuşları yasakladı. Şu an geliştirilen yeni nesil süpersonik uçaklar, bu sorunu hafifletmek için daha sessiz motorlar ve aerodinamik tasarımlar üzerine yoğunlaşıyor.
BOOM SÜPERSINİC’İN HEDEFİ NE?
Boom, Overture adını verdiği yeni nesil süpersonik yolcu uçağıyla ses bariyerini yeniden aşmayı hedefliyor. Mach 1.7 hızına ulaşması planlanan Overture’un New York-Roma arasını dört saat 40 dakikada tamamlayabileceği belirtiliyor. Ayrıca, yakıt verimliliğini artırmak amacıyla %100 sürdürülebilir havacılık yakıtı kullanılması planlanıyor.
NASA ve Lockheed Martin tarafından geliştirilen X-59 projesi de benzer şekilde “sessiz” süpersonik uçuşu gerçekleştirmeyi amaçlıyor. Uzun burun yapısı sayesinde şok dalgalarını dağıtarak, sonik patlamayı minimuma indirmeyi hedefleyen proje, ABD üzerinde test uçuşları yapmayı planlıyor.
GELECEKTE YAYGINLAŞACAK MI?
Boom Supersonic, Overture’un günümüzdeki ticari yolcu uçaklarına göre daha hızlı ancak daha sessiz olacağını iddia ediyor. Bununla birlikte, Concorde’un da benzer bir heyecanla karşılandığı ancak beklentileri tam olarak karşılayamadığı unutulmamalı.
Uzaktan çalışmanın yaygınlaştığı bir dönemde, özel jetlere ve hızlı uçuşlara duyulan ihtiyaç tartışma konusu olmaya devam ediyor. Yine de teknolojideki gelişmeler, gelecekte süpersonik uçuşların yeniden hayatımıza girmesine olanak sağlayabilir.